Lompat ke konten Lompat ke sidebar Lompat ke footer

Widget HTML #1

Soal Penilaian Akhir Semester I Kelas 5 Mapel Bahasa Jawa K-13 + Kunci Jawaban

Soal Penilaian Akhir Semester I Kelas 5 Mapel Bahasa Jawa K-13 + Kunci Jawaban

Penilaian akhir semester 1 atau dulu dikenal dengan ulangan akhir semester (UAS) dilaksanakan di akhir bulan Nopember atau awal bulan Desember sesuai dengan Kalender Pendidikan yang telah ditetapkan oleh Dinas Pendidikan. Salah satu mata pelajaran yang diujikan sesuai dengan Kurikulum 2013 (K-13) revisi terbaru untuk jenjang kelas 5 Sekolah Dasar (SD) adalah mata pelajaran muatan lokal Bahasa Jawa.


Kompetensi Dasar (KD) Bahasa Jawa yang diujikan pada Penilaian Tengah Akhir Semester (PAS) ganjil kelas 5 K-13 adalah sebagai berikut:

  • 3.1 Mengenal, memahami, dan mengidentifikasi teks narasi atau deskripsi.
  • 3.2 Mengenal, memahami, dan mengidentifikasi teks tentang peristiwa  faktual secara lisan dan tulis.
  • 3.3 Mengenal, memahami, dan mengidentifikasi berbagai ragam gaya bahasa (basa rinengga/ lalongèt) dalam konteks komunikatif.
  • 3.4 Mengenal,  memahami, dan mengidentifikasi tembang macapat sesuai dengan kaidah.
  • 3.5 Mengenal,  memahami, dan mengidentifikasi teks cerita pewayangan/ topѐng dhâlâng.
  • 3.6 Mengenal,  memahami, dan mengidentifikasi pasangan aksara Jawa/ Madura sesuai dengan kaidah.


Soal Penilaian Akhir Semester 1 Kelas 5 Bahasa Jawa K-13


I. Wenehana tandha ping (x) ing huruf a, b, c, utawa d wangsulan kang bener!

1. Wacanen paragraf ing ngisor  iki!

Dolanan tradhisional yaiku dolanan kang nggunakake tata aturan manut adat istiadat lan wis ana kanthi cara turun temurun. Ing jaman sakiki dolanan tradhisional iku dadi penting banget. Sebabe dolanan tradhisional iku penting amarga iku bisa kanggo sinau tata aturan kang lumaku ing bebrayan (masyarakat) jawa.

Miturut wacan ing ndhuwur, dolanan tradhisional iku penting amarga ....
a. Nggunakake aturan lawas.
b. bisa kanggo sinau tata aturan kang lumaku ing bebrayan (masyarakat) jawa.
c. Wis ana kanthi cara turun temurun.
d. Migunani kanggo kesarasane awak. 

2. Ing ngisor iki sing kalebu permainan tradhisional, kajaba ....


3. Wacan ing ngisor iki sing kalebu teks narasi yaiku ....
a. Alun-alun ing kuthaku diapit karo bangunan penting. Ing sisih wetan ana pendhapa kabupaten kang endah asri. Ing sisih kulon ana masjid jami’ lan penjara.yen madhep mangidul katon tharik-tharik toko pecinan. Ing sisih elore ana kantor polisi lan SMP negeri 1.
b. Wit-witan kang gedhe ngrembuyung aweh pengayoman. Ana ringin cacah papat kang njagani alun-alun iki. Uga ana pagupan, omahe dara kang padha mencok lan miber golek panganan. Sapa bae ora kena mburu lan nyekel dara-dara mau.
c. “Priiittt...!” Swara aba sempritan muni banter. Bima enggal munggah egrang lan jumangkah miwiti lomba. Sanajan wis latihan nanging ana wae alangane. Ana peserta sing tiba nalika miwiti munggah ing tlapakan egrang amarga ndhredheg. 
d. Ing wayah rendheng, larahan sing mlumpuk ing kali akhire mbunteti dalane banyu. Ing kutha-kutha apa maneh. Kalen-kalen ing antarane perumahan iku dadi kebak larahan. Ana botol plastik, bungkus jajan, tas kresek. Godhong, sayuran, lan sakpanunggalane.

4. Wacanen ukara-ukara ing ngisor iki!
i. Bab kang diandharake asli pegamatan panca indera.
ii. Ana paraga lan wewatakane
iii. Ana unsur tumindak/tingkah laku
iv. Karangan disusun ora nggawe urutan wektu.
Ciri-ciri teks narasi yaiku ...
a. ii, iii
b. i, ii
c. i, iv
d. iii, iv

5. Ing ngisor iki sing kalebu cirine teks pawarta yaiku  ....
a. Isine bener-bener kedadeyan nyata.
b. Isine ora kena dipertanggungjawabake.
c. Kedadeyan kang diandharake mung karangan/ imajinasi wae.
d. Ana paraga lan wewatakane

6. Pawarta langsung yaiku ....
a. Pawarta kang ditulis kanthi ringkes, padhet, lugas lan apa anane.
b. Pawarta kang ngandharake panemu saka wang kang mumpuni babagan sing diandharake..
c. Pawarta gabungan antarane fakta lan penilaian.
d. Pawarta kang ditulis kanthi cara nambahi informasi amrih luwih komplit.

7. Adhedhasar medhia sing dienggo ngandharake, pawarta dibedakake dadi ....
a. Pawarta hukum, sosial budhaya, politik.
b. Pawarta medhia elektroni, media citak, lan medhia sisoal.
c. Pawarta langsung lan ora langsung.
d. Pawarta dadakan, pawarta ndinan, lan pawarta crita.

8. Tembung loro sing tegese padha utawa meh padha dienggo bebarengan diarani tembung ....
a. camboran wutuh
b. camboran tugel
c.     saroja
d.    entar

9. Pak Lik wingi rawuh ngasto jajan  ....
a. saerah
b. sandhang pangan
c. golek rai
d. randha royal

10. Mbah Rumi wis gerah suwi, mula awake sakiki kari ....
a. dubang
b. lunglit
c. saerah
d. tingwe

11. Anggonku nyambut gawe dakrewangi    ...    supaya bisa urip kecukupan.
a. adus kringet
b. dawa tangane
c. weteng karet
d. lunyu ilate

12. Ing ngisor iki sing kalebu tembang macapat yaiku ...
a. padhang bulan
b. jaranan
c. jamuran
d. kinanthi

13. Sing dudu paugerane tembang macapat yaiku ....
a. guru wilangan
b. guru basa
c. guru lagu
d. guru gatra

14. Ana paugeran tembang macapat: 8u, 8i, 8a, 8i, 8a,8i
Tembang macapat sing duwe paugeran kaya ing ndhuwur yaiku ....
a. kinanthi
b. pucung
c. mijil
d. pangkur

Bapak pucung rupane amemba gunung
Tan ana kang tresna
Kabeh uwong mesti sengit
Kang kanggonan den lus-elus tinangisan

15. Batangane tembang ing dhuwur yaiku ....
a. sepur
b. gunung
c. kapal mabur
d. udun

II. Isenana ceceg-ceceg ing ngisor iki nganggo wangsulan sing bener!

16. Salah sijine ciri teks narasi yaiku ana    ...    lan wewatakane.

17. Wacanen teks ing ngisor iki!

Nalika udane wis rampung, larahan sing mbunteti banyu isih ing panggonane. Sing liyane semburat tekan endi-endi. Ana ing pager, ing plataran, ing dalan-dalan, malah ana sing ing ngarep lawang, tur ambune banger banget. Yen ora enggal diresiki, sedhela bae laler-laler padha teka. Larahan mau marakake penyakit.

Teks ing ndhuwur kalebu teks  ....

18. Wong sing penggaweane golek berita diarani ....

19. Pawarta kang ditulis kanthi cara nambahi informasi amrih luwih kumplit wartane tinimbang warta asline diarani pawarta ....

20. Anggone nulis pawarta nggunakake metode 5W+1H. H tegese yaiku ....

21. Indonesia iku pancen   ...  loh jinawi, apa wae sing ditandur mesti thukul.

22. Rambutane wis       ...       sedhela maneh mateng.

23. Pancen jembar dhadhane, senajan dipoyoki ora nesu. Jembar dhadhane tegese .... 

24. Tembang macapat cacahe ana ....

25. Bener luput ala becik lawan begja.

Guru wilangan lan guru lagu gatra ing dhuwur yaiku ....

III. Wangsulana pitakon-pitakon ing nggisor iki nganggo wangsulan sing bener!

26. Gawea 1 paragraf teks narasi!

27. Sebutna jinise pawarta adhedhasar lingkungan geografis!

28. Gawea ukara nganggo tembung-tembung ing ngisor iki!
a. Andhap asor
b. Semar mendem
c.     Gedhe tekade

29. Sebutna 5 wae judhule tembang macapat!

30. Tulisen guru gatra, guru lagu, guru wilangan tembang ing ngisor iki!
Wulang estri kang wus palakrami
Lamun pinitados
Amengkoni mring balewismane
Among putra marusentanabdi
Den angati-ati
Ing sadurungipun


Kunci Jawaban Soal Penilaian Akhir Semester 1 Kelas 5 Bahasa Jawa K-13

1. B
2. B
3. C
4. A
5. A
6. A
7. B
8. C
9. D
10. B
11. A
12. D
13. B
14. A
15. D

16. Paraga
17. Deskripsi
18. Wartawan
19. Jangkep
20. Kepriye kedadeyane
21. Gemah ripah
22. Bangcuk
23. Sabar, ora gampang nesu
24. 11
25. 12a

26. “Priiittt...!” Swara aba sempritan muni banter. Bima enggal munggah egrang lan jumangkah miwiti lomba. Sanajan wis latihan nanging ana wae alangane. Ana peserta sing tiba nalika miwiti munggah ing tlapakan egrang amarga ndhredheg. (kebijakan guru)
27. Pawarta lokal, regional, internasioal
28. a. Wong sing sikape andhap asor mesti akeh kancane.
b. Ibu saka pasar ngasta semar mendem.
c. Amarga gedhe tekade, akhire Rudi bisa sukses.
Kebijakan guru
29. maskumambang, mijil, kinanthi, sinom, asmarandana, dhandhanggula, gambuh, durma, pagkur, megatruh, pucung.
30. 10i, 6o, 10e,  10i, 6i, 6u
6 gatra


Soal UAS atau PAS semester ganjil kelas 5 SD disusun berdasarkan kisi-kisi. Soal PAS mata pelajaran Bahasa Jawa kelas 5 SD terdiri dari soal pilihan ganda, isian singkat, dan uraian. Pada tengah semester 1 setidaknya ada 6 KD Bahasa Jawa kelas 5 untuk bahan penilaian. Pada Kurikulum 2013 untuk kelas 5, Bahasa Jawa menjadi mata pelajaran sendiri diluar pembelajaran tematik terpadu.

Untuk bahan persiapan anak-anak menghadapi ujian atau ulangan harian dan ulangan akhir semester 1 mata pelajaran Bahasa Jawa, khususnya kelas 5 SD yang menggunakan Kurikulum 2013 dapat mengerjakan soal PAS atau soal penilaian akhir semester 1 pelajaran muatan lokal Bahasa Jawa kelas 5 sesuai Kurikulum 2013 yang sudah disertai dengan kunci jawabannya di atas.